ÖZET
Amaç:
Stomanın açılması hastaların fizyolojik, sosyal, psikolojik ve cinsel yönden çeşitli sorunlar yaşamasına neden olur. Yaşanan tüm bu sorunlar hastaların yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilmektedir. Bu çalışma stomalı hastaların yaşam kalitesini değerlendirmeyi amaçlamaktadır.
Yöntem:
Bu tanımlayıcı, kesitsel çalışma, en az üç aydır stoması olan 115 hastayı içermektedir. Veriler Mart 2015-Haziran 2016 tarihleri arasında Umut Merkezi Ostomi Yaşam Kalitesi Ölçeği (UMYKÖ) ile toplandı. Etik kurul onayı ve hastalardan bilgilendirilmiş onam alındı. Tanımlayıcı istatistikler, Kruskal-Wallis testi, Student t-testi ve Mann-Whitney U testi kullanıldı.
Bulgular:
Yüz on beş hastanın ortalama stoma süresi 17,5±23,2 aydır. Hastaların %54,8’inde kolostomi, %47,8’inde ileostomi, %6,1’inde ürostomi vardır. Stomalı hastaların UMYKÖ genel puan ortalaması 5,37±1,324, alt boyut puan ortalamaları ise sırasıyla fiziksel 4,42±2,78, psikolojik 5,33±1,45, sosyal 5,37±1,32 ve manevi 6,97±1,70’dir. Ameliyat sonrası kemoterapi alan ve almayan hastaların psikolojik alt boyut puan ortalaması arasında istatiksel olarak anlamlı fark saptandı (p<0,05). Stoması kalıcı ile geçici olan hastaların psikolojik ve sosyal alt boyut ve genel ölçek puan ortalaması arasında istatiksel olarak anlamlı fark saptandı (p<0,05).
Sonuç:
Hastaların genel yaşam kalitesi özellikle fiziksel alanda olumsuz etkilenmiştir. Bütüncül hemşirelik bakımı çerçevesinde hastaların yaşam kalitesini iyileştirmek için hasta merkezli hemşirelik girişimleri planlanmalıdır.