Giriş
Abdominal kompartman sendromu (AKS), abdominal sepsis ve majör travmadaki hasar kontrol cerrahisi sonrası uygulanması tüm dünyada önerilen açık batın cerrahisi, birçok kez hayat kurtarıcı olabilmektedir1. AKS geliştiğinde, barsak, akciğer, kalp, böbrek ve merkezi sinir sistemi gibi birçok sistem olumsuz etkilenmektedir.1 AKS tedavi edilmediğinde %100 mortal seyretmektedir.2 Barsaklarda organ hipoperfüzyonu, mikroperfüzyonda bozulma, iskemi, asidoz ve gelişen bakteriyel translokasyon, kompartmanı daha da artırmaktadır. Böbreklerde renal perfüzyonda azalma, renal venöz yapılarda direnç artışı, renin anjiyotensin sistemi ve antidiüretik hormonda artış ve oligüri ile akut böbrek yetmezliği gelişmektedir.1 Gelişen AKS ile diafragma eleve olup, akciğer kompliyansında azalmaya, atelektazik alanların gelişimine ve hipoksiye sebep olarak akciğer üzerine negatif etki yapmaktadır.3 AKS ile intra kraniyal basınç ta artmaktadır. Bu, serebral hipoperfüzyona ve dolayısı ile Glaskow Koma skorunda düşmeye neden olur. Ayrıca AKS’de renal ve mezenterik venler üzerine gelişen negatif etki ile kalbin preloadında düşme gözlenirken, artan periferik vasküler direnç ile de after loadda artış saptanır, ki bu; kardiyak debide azalma ve hipoksi ile sonuçlanır.1 Bu sebeple, dispne, abdominal distansiyon, takipne, ortopne, oligüri, ortalama arteryel basıncında düşme ve pozitif sıvı dengesinde artış saptandığında AKS’den şüphelenilmelidir. Açık batın cerrahisi sadece AKS’de değil, travmatik ve hemorajik şok ile septik şoktaki non travmatik hastalara da uygulanabilmektedir. İntra abdominal sepsis olgularında kaynak kontrolü yapılamadı, AKS var ve reoperasyonlar planlanıyorsa, açık batın cerrahisi önerilmektedir. Cerrahi tedavisinde Bogota-bag, negatif basınç sistemi, tam ve yarı dinamik batın kapama sistemleri gibi birçok yöntem uygulanan açık batınlı olgularda, sadece cerrahi yöntemleri uygulamak maalesef hayat kurtarıcı olamamaktadır. Batın kapama yöntemlerine geçmeden önce hastanın hemodinamisi mutlak surette stabil hale getirilmelidir. Bu sebeple etkilenen tüm sistemler, tek tek ele alınmalıdır. Bu konuda çalışmak isteyen, açık batın işine gönül veren, konsültasyon usulü çalışmayıp, hergün sabah-akşam hasta vizitlerini mutlaka düzenli yapıp, veri girişini ve tedavisini düzenli yapan, başta genel cerrahi uzmanı olmak üzere, nöroloji, kardiyoloji, göğüs hastalıkları, genel dahiliye, anestezi ve reanimasyon, kap damar cerrahisi ve psikiyatri uzmanlarından oluşan bir ekip, hastayı mutlak surette değerlendirmeli, hemodinaminin stabillendiğinden emin olunmalı ve devamında ancak batın kapatılmalıdır.
Sonuç olarak açık batın cerrahisi, sadece genel cerrahların tek başına uğraşacağı konu olmaktan çıkıp, multi disipliner yaklaşımla müdahale edilmesi gereken bir konu olmalıdır.
Hasta Onayı:
Hakem Değerlendirmesi: Editörler kurulu dışında olan kişiler tarafından değerlendirilmiştir.
Yazarlık Katkıları
Konsept: Ş.K., T.A., Dizayn: Ş.K., T.A., Veri Toplama veya İşleme: Ş.K., T.A., Analiz veya Yorumlama: Ş.K., T.A., Literatür Arama: Ş.K., T.A., Yazan: Ş.K., T.A.
Çıkar Çatışması: Yazarlar tarafından çıkar çatışması bildirilmemiştir.
Finansal Destek: Yazarlar tarafından finansal destek almadıkları bildirilmiştir.